คำถาม สารเคมีที่เข้ากันไม่ได้ คืออะไร
คำตอบ สารที่เข้ากันไม่ได้ (Incompatible chemicals) หมายถึง สารเคมีที่หากสัมผัสกันจะเกิดอันตราย แต่ถ้าอยู่ตามลำพังอาจจะไม่มีอันตราย อันตรายที่เกิดขึ้นอาจเนื่องมาจากสารทำปฏิกิริยากันก่อให้เกิดความร้อนสูง จนลุกไหม้ หรือระเบิด ตัวอย่างสารที่เข้ากันไม่ได้แสดงในตารางที่ 1 วิธีการจัดเก็บสารเหล่านี้ หากจำเป็นต้องเก็บไว้ในห้องเดียวกัน ควรเอาไว้คนละตู้ หรือคนละชั้นวาง และควรวางตู้และชั้นวางเหล่านั้นห่างจากกัน
นอกจากตัวอย่างในตารางที่ 1 แล้ว องค์การพิทักษ์สิ่งแวดล้อมแห่งสหรัฐอเมริกาหรือ U.S. EPA (United States Environmental Protection Agency) ยังกำหนดกลุ่มสารเคมีที่เข้ากันไม่ได้ในรูปที่ 1 ซึ่งแสดงให้เห็นความอันตรายที่อาจเกิดขึ้นเมื่อมีสารเคมีแต่ละกลุ่มผสมกัน โดยสามารถเทียบสารเคมีที่ต้องการได้แต่ละคู่ และตรวจสอบความอันตรายที่อาจเกิดขึ้นสำหรับปฏิกิริยาของสารทั้งสองประเภทได้โดยอ่านค่าที่ตารางด้านขวามือ (Code และ consequence)
ตารางที่ 1 ตัวอย่างประเภทของสารเคมีและการจัดเก็บแยกตามแต่ละประเภท
ประเภทสารเคมี
|
กลุ่ม
|
ไม่ควรจัดเก็บร่วมกับกลุ่ม
|
กรดอนินทรีย์ (Inorganic acids)
|
1
|
2-8, 10, 11, 12, 13, 15-18, 20, 21
|
กรดอินทรีย์ (Organic acids)
|
2
|
1, 3, 4, 7, 13, 15-18
|
ด่าง (Caustic)
|
3
|
1, 2, 6-8, 12-17, 19, 21
|
เอมีนส์และอัลคาโนลามีนส์
(Amines and Alkanolamines)
|
4
|
1, 2, 5, 7, 8, 12-17, 21
|
สารประกอบของธาตุฮาโลเจน
(Halogenated compounds)
|
5
|
1, 3, 4, 11, 13, 16
|
อัลกอฮอล์ ไกลคอล และไกลคอลอีเทอร์
(Alcohols, Glycols and Glycol ethers)
|
6
|
1, 7, 13, 15, 19, 21
|
อัลดีไฮด์ (Aldehydes)
|
7
|
1-4, 6, 8, 14-16, 18, 19, 21
|
คีโตน (Ketones)
|
8
|
1, 3, 4, 7, 18, 19
|
น้ำมันปิโตรเลียม ไฮโดรคาร์บอนอิ่มตัว
(Petroleum oils, Saturated hydrocarbons)
|
9
|
19
|
อะโรมาติกไฮโดรคาร์บอน (Aromatic hydrocarbons)
|
10
|
1, 19
|
โอเลฟินส์ (Olefins)
|
11
|
1, 5, 19
|
เอสเทอร์ (Esters)
|
12
|
1, 3, 4, 18, 19
|
มอนอเมอร์ Polymerizable Ester
(Monomers, Polymerizable Esters)
|
13
|
1-6, 14, 15, 18, 19, 20, 21
|
ฟีนอล (Phenols)
|
14
|
3, 4, 7, 13, 15, 18, 19
|
อัลคาลีนออกไซด์ (Alkalene Oxides)
|
15
|
1-4, 6, 7, 15, 18, 21
|
ไซยาโนไฮดริน (Cyanohydrins)
|
16
|
1-5, 7, 15, 18, 21
|
ไนไตรล์ (Nitriles)
|
17
|
1-4, 15, 21
|
แอมโมเนีย (Ammonia)
|
18
|
1, 2, 7, 8, 12-16, 19, 21
|
ธาตุฮาโลเจน (Halogens)
|
19
|
3, 6-14, 18, 20
|
อีเทอร์ (Ethers)
|
20
|
1, 13, 19
|
Acid anhydrides
|
21
|
1, 3, 4, 6, 7, 13, 15-18
|

รูปที่ 1 สารเคมีที่เข้ากันไม่ได้แบบที่ EPA กำหนด
แหล่งอ้างอิง :
Harvard University www.uos.harvard.edu/ehs/enviro/EPAChemicalCompatibilityChart.pdf
University of Wollongong www.uow.edu.au/content/groups/public/@web/@sci/@chem/documents/doc/uow019937.pdf
|