สนับสนุนโดย    
สนับสนุนโดย    
   
สนับสนุนโดย    
การจัดเก็บสารเคมี

เก็บสารเคมีในห้องปฏิบัติการอย่างไรให้ปลอดภัย

ผู้เขียน: ศศิธร สรรพ่อค้า
หน่วยงาน: ศูนย์ความเป็นเลิศแห่งชาติด้านการจัดการสิ่งแวดล้อมและของเสียอันตราย
วันที่: 19 พ.ย. 2550

คำถาม  เก็บสารเคมีในห้องปฏิบัติการอย่างไรให้ปลอดภัย

คำตอบ  โดยทั่วไปแล้วการเก็บสารเคมีในห้องปฏิบัติการมีข้อควรปฏิบัติหลักๆ คือ  แยกการเก็บสารเคมีตามประเภทอันตราย จากนั้นจึงค่อยวางเรียงลำดับตามตัวอักษร ไม่ควรเก็บสารเคมีบนชั้นในระดับเหนือสายตาขึ้นไปและควรเก็บในที่สถานที่ที่จัดไว้โดยเฉพาะ รวมทั้งสารเคมีทุกตัวควรมีการบันทึกวันที่ได้รับเข้ามาในห้องปฏิบัติ การและวันที่เปิดใช้

            นอกจากนี้การเก็บสารเคมีโดยคำนึงถึงความปลอดภัย ผู้ใช้หรือผู้ที่มีสารเคมีควรทราบสมบัติบางประการของสารเคมีนั้นๆ ด้วย เนื่องจากสารเคมีบางประเภทอาจต้องการความระมัดระวังในการจัดเก็บเป็นพิเศษ ตัวอย่างเช่น

            1. กรดไฮโดรฟลูออริก (hydrofluoric acid) ควรเก็บในภาชนะที่ไม่ใช่แก้วหรือโลหะ เนื่องจากมีฤทธิ์กัดกร่อนสูง

            2. สารเคมีไวไฟ เช่น ฟอสฟอรัส (phosphorous) อะซิโตน (acetone) และเมธานอล (methanol) ควรเก็บห่างจากแหล่งกำเนิดเปลวไฟ สวิตช์ไฟที่ใช้ในห้องปฏิบัติการต้องไม่ทำให้เกิดประกายไฟ

            3. สารที่สลายตัวได้เมื่อโดนแสงหรือความร้อน หรือเกิดปฏิกิริยาต่อไปที่เป็นอันตราย เช่น สารเปอร์ออกไซด์ และ organometallics ควรเก็บไว้ในตู้เย็น

            4. ตัวทำละลายที่มีจุดเดือดต่ำ เช่น อะซีโตน (acetone) เพนเทน (pentane) ไดเอธิลอีเทอร์ (diethyl ether) เฮกเซน (hexane) และปิโตรเลียมอีเทอร์ (petroleum ether) ควรเก็บไว้ในที่มีการถ่ายเทอากาศที่ดี ไม่ควรให้โดนแสงแดดโดยตรง

            5. ฟอสฟอรัสขาวซึ่งเป็นสารเคมีที่เกิดปฏิกิริยากับอากาศและเผาไหม้ได้เองที่อุณหภูมิปกติ ต้องเก็บในน้ำ

            6. โซเดียม (sodium) และโลหะอัลคาไลอื่นๆ ซึ่งเป็นสารเคมีที่เกิดปฏิกิริยารุนแรงกับน้ำ ต้องเก็บในน้ำมัน เพื่อป้องกันการทำปฏิกิริยากับน้ำหรือไอน้ำในอากาศ

            7. อีเทอร์ (ether) ควรเก็บในขวดสีชา เนื่องจากเปลี่ยนแปลงคุณสมบัติได้ง่ายเมื่อถูกแสง

            การปฏิบัติตามวิธีเหล่านี้ ก็สามารถลดความเสี่ยงการเกิดอุบัติภัยและก่อให้เกิดความสะดวกแก่ผู้ใช้สารเคมีได้ในเบื้องต้นแล้ว นอกเหนือจากข้อปฏิบัติเหล่านี้ ผู้ใช้หรือผู้ที่มีสารเคมีควรทำความเข้าใจวิธีการจัดแนกสารเคมีแต่ละประเภทรวมทั้งการจัดห้องปฏิบัติการด้วยเพื่อการจัดเก็บสารเคมีที่มีความปลอดภัยมากขึ้น


แหล่งอ้างอิง :

บริษัท Moody International Certification http://www.moodythai.com/new/article/iso14001/14001_chemical%20store.htm

ภาควิชาเคมี คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. คู่มือความปลอดภัย. 2550

กรมประมง คู่มือความปลอดภัยในห้องปฏิบัติการ www.fisheries.go.th/train-gr/003/S_Lap/S_Lap01.doc
 
  ข้อคิดเห็น
   
ข้อคิดเห็นที่ 1:1

Your posting really srtaghitneed me out. Thanks!

โดย:  Malik  [1 มี.ค. 2555 12:34]
 
   
ข้อคิดเห็นที่ 2:4

ควรจะแสดงข้อมูลให้ชัดเจนกว่านี้

โดย:  Aum  [9 ส.ค. 2555 16:00]
 
   

ขอเชิญร่วมแสดงข้อคิดเห็น