เหตุสารเคมีรั่วเกิดที่โรงงานของ บริษัท อดิตยา เบอล่า ในนิคมอุตสาหกรรมเหมราช จังหวัดระยอง เมื่อวันที่ 6 มิ.ย. ต้องมีการอพยพผู้คนในบริเวณใกล้เคียงเป็นร้อย ตามข่าว (ผู้จัดการออนไลน์ 7 มิ.ย. 53) รายงานว่า ถังคลอรีน 5,000 ตัน เอียงเพราะฐานทรุด จึงเกิดการรั่วไหลจากรอยแตก ได้มีการแก้ไขเหตุฉุกเฉินด้วยการ ฉีดน้ำคลุมไว้ เพราะมีกลิ่นคลอรีนกระจายไปทั่ว
เราจึงมาหาความรู้จากข่าวนี้ได้เกี่ยวกับสารที่เกี่ยวข้อง ก่อนอื่นจากภาพที่ปรากฎ สันนิษฐานว่า ถังดังกล่าวไม่ใช่ถังบรรจุคลอรีนที่เป็นแก๊ส แต่อาจบรรจุสารละลายโซเดียมไฮโปคลอไรต์ สารชื่อนี้ที่เราคุ้นเคยก็คือ สารฟอกขาว ซึ่งเมื่อทำปฏิกิริยากับกรดแล้วปลดปล่อยคลอรีนออกมา การยับยั้งหรือลดฤทธิ์ของไฮโปคลอไรต์ อาจใช้โฟมบางชนิดได้ หรือถ้าไม่มากนักใช้สารโซเดียมไทโอซัลเฟตเข้าทำปฏิกิริยา ซึ่งไม่เป็นอันตรายต่อคน สารไฮโปคลอไรต์ไวต่อปฏิกิริยากับกรด แม้แต่ความเป็นกรดของน้ำที่มีแก๊สคาร์บอนไดออกไซด์ละลายอยู่เล็กน้อย ก็สามารถปลดปล่อยคลอรีนออกมาได้ วิธีป้องกันหรือบรรเทาความรุนแรงเมื่อเกิดการรั่วเช่นนี้ คือ การเตรียมความพร้อมด้วยอุปกรณ์ หรือวิธีการเฉพาะต่อสารนั้นๆ เพราะรู้อยู่แล้วว่ามีโอกาสเกิดขึ้นได้ เช่นกรณีนี้ เตรียมโซเดียมไทโอซัลเฟตไว้ อย่างน้อยก็จับไฮโปคลอไรต์ไม่ให้ปลดปล่อยคลอรีนฟุ้งออกมามากมาย ตัวถังบรรจุสารเคมีต้องอยู่ในที่ที่สามารถกักบริเวณการรั่วไหลได้ การปฏิบัติต่ออุบัติเหตุจากสารเคมีไม่สามารถใช้วิธีการทั่วไปได้เสมอไป เพราะมีความเฉพาะตัวอยู่มาก น้ำบางกรณีอาจเพิ่มความรุนแรงของปัญหาได้ โรงงานต่างๆ ควรเตรียมการล่วงหน้าไว้ เพราะรู้ตัวเองว่าเสี่ยงต่ออะไรบ้าง
กระทรวงอุตสาหกรรมได้มี “ประกาศการกำหนดให้สถานประกอบการวัตถุอันตรายมีบุคลากรเฉพาะรับผิดชอบความปลอดภัยการเก็บรักษาวัตถุอันตรายที่กรมโรงงานอุตสาหกรรมรับผิดชอบ พ.ศ.2551” (http://www2.diw.go.th/haz/hazard/pdf/pagad-per-2551.pdf) ซึ่งประกาศเมื่อวันที่ 10 มีนาคม 2551 และจะมีผลบังคับใช้ในวันที่ 18 เมษายน 2554 เพื่อกำหนดให้ผู้ประกอบการต้องมีบุคลากรเฉพาะรับผิดชอบการเก็บวัตถุอันตรายในสถานประกอบการให้ปลอดภัย ซึ่งบุคลากรเฉพาะ ต้องสอบผ่านการทดสอบวัดความรู้ของกรมโรงงานอุตสาหกรรม จึงน่าจะเป็นข้อดีในทางปฏิบัติที่จะบังคับใช้ได้ ดังนั้นเหตุการณ์ทำนองนี้น่าจะเกิดน้อยลงถ้ามีบุคลากรที่มีความรู้เฉพาะรับผิดชอบดังกล่าว |
