สนับสนุนโดย    
สนับสนุนโดย    
   
สนับสนุนโดย    
นาโนเทคโนโลยี และความปลอดภัย

วัสดุนาโนกับผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม

ผู้เขียน: ดร. สุพิณ แสงสุข
หน่วยงาน: สถาบันวิจัยโลหะและวัสดุ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
วันที่: 27 ก.ค. 2552

            การที่มนุษย์มิได้อยู่กับธรรมชาติเหมือนอย่างเช่นในอดีต  เราคงปฏิเสธไม่ได้ว่าหลายกิจกรรมของมนุษย์ส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมทั้งทางตรงและทางอ้อม เช่น รูโหว่ในบรรยากาศชั้นโอโซนจากการใช้สาร CFC  ภาวะโลกร้อน  ความแปรปรวนของฤดูกาล  หรือภัยพิบัติต่างๆ เช่น น้ำท่วมและพายุ  หรือสิ่งมีชีวิตที่มีความผิดแปลกไป เช่น จิ้งจกสีแดง ปลาสองหัว เป็นต้น สัตว์แปลกๆเหล่านี้อาจสะท้อนถึงการเปลี่ยนแปลงของสิ่งแวดล้อมทุกๆส่วนทั้งดิน น้ำ และอากาศ สำหรับวัสดุนาโนซึ่งเป็นสารใหม่  ซึ่งแม้ว่าเริ่มมีการวิจัยเกี่ยวกับความเป็นพิษออกมาบ้างว่า วัสดุนาโนมีความเป็นพิษต่อเซลของสัตว์ทดลองในระดับต่างๆขึ้นอยู่กับชนิด ขนาดและปริมาณของวัสดุนาโนที่ได้รับ  แต่การทดลองดังกล่าวยังเป็นการทดลองเพียงแง่มุมเดียวเท่านั้น คือในกรณีที่สัตว์ทดลองนั้นๆ ได้รับวัสดุนาโนโดยตรงในปริมาณมากในคราวเดียว  ซึ่งกรณีดังกล่าวอาจเกิดขึ้นได้กับคนงานในโรงงานผลิตวัสดุนาโน  เมื่อพิจารณาถึงอีกแง่มุมหนึ่งคือการแพร่กระจายของวัสดุนาโนสู่สิ่งแวดล้อม เมื่อวัสดุนาโนถูกนำมาใช้เป็นองค์ประกอบของสินค้าชนิดต่างๆ  โดยผู้ประกอบการส่วนใหญ่ยังมิได้ตะหนักถึงการปนเปื้อนของวัสดุนาโนสู่สิ่งแวดล้อม เนื่องจากวัสดุนาโนอาจจะยังมิได้ส่งผลเสียต่อสุขภาพของมนุษย์โดยตรงในระยะเวลาอันใกล้นี้ แต่การปนเปื้อนของวัสดุนาโนที่เพิ่มขึ้นจากการใช้งาน  อาจทำให้สิ่งมีชีวิตอื่นๆในระบบนิเวศน์ทั้งที่อาศัยอยู่ในดิน ในน้ำ และในอากาศ ได้รับผลกระทบจากวัสดุนาโนทีละน้อยจึงยากที่จะสังเกตได้  อย่างไรก็ตามผลกระทบต่อสิ่งมีชีวิตชนิดต่างๆที่มีความเกี่ยวเนื่องกันในระบบนิเวศน์ย่อมเกิดขึ้นได้ในอนาคต ถ้าปริมาณการใช้วัสดุนาโนเพิ่มขึ้น

            ปัจจุบันในต่างประเทศเริ่มมีการศึกษาวิจัยถึงผลของอนุภาคนาโนต่อระบบนิเวศน์ ตัวอย่าง เช่น การศึกษาเปรียบเทียบความเป็นพิษต่อระบบนิเวศน์ของอนุภาคนาโนไทเนียมไดออกไซด์ ซิลิกา และซิงก์ออกไซด์ ในสภาพที่แขวนลอยอยู่ในน้ำ  โดยศึกษาปัจจัยต่างๆที่ส่งผลต่อการยับยั้งการเจริญเติบโตของแบคทีเรีย ได้แก่ ความเข้มข้นของสารแขวนลอยทั้ง 3 ชนิด  ขนาดของอนุภาคนาโน และการกระตุ้นด้วยแสง  โดยใช้แบคทีเรีย 2 ชนิด เป็นตัวแทนของแบคทีเรียในธรรมชาติ ได้แก่ Gram-negative E.Coli และ Gram-positive B.subtilis ผลการวิจัยพบว่า ความเป็นพิษต่อแบคทีเรียเรียงลำดับได้ดังนี้คือ ซิงก์ออกไซด์ยับยั้งการเจริญเติบโตของแบคทีเรียมากที่สุด  รองลงคือไทเทเนียมไดออกไซด์ และซิลิกา  นอกจากนี้ผลการวิจัยยังแสดงให้เห็นว่า อนุภาคนาโนที่มีขนาดเล็กและการกระตุ้นด้วยแสง มีผลต่อการยับยั้งการเจริญเติบโตของแบคทีเรียมากขึ้น เช่น  ซิงก์ออกไซด์ขนาด 480 นาโนเมตร ที่ระดับความเข้มข้นเพียง 10 ppm ในสภาวะที่มีแสง สามารถยับยั้งการเจริญเติบโตของแบคทีเรียได้ถึงร้อยละ 90  จากตัวอย่างของผลการวิจัยหากเป็นการนำอนุภาคนาโนมาใช้เพื่อจุดประสงค์ในการยับยั้งการเจริญเติบโตของแบคทีเรียสำหรับผลิตภัณฑ์ใดผลิตภัณฑ์หนึ่งนั้น  ทั้งผู้จำหน่ายและผู้บริโภคคงบรรลุถึงประโยชน์ที่ได้จากผลิตภัณฑ์ตามสมบัติที่ต้องการจากอนุภาคนาโน แต่ในแง่มุมของการจัดการกับผลิตภัณฑ์ที่มีอนุภาคนาโนเป็นองค์ประกอบที่เสื่อมสภาพหรือหมดอายุการใช้งานแล้วนั้น   ยังมิได้มีการควบคุมว่าจะจัดการอย่างไรเพื่อมิให้อนุภาคนาโนแพร่กระจายสู่สิ่งแวดล้อมซึ่งจะก่อให้เกิดอันตรายต่อสิ่งมีชีวิตหลายชนิด  เช่น แบคทีเรียทั้งที่มีประโยชน์และมีโทษ  ดังนั้นเราคงต้องตระหนักว่าความเจริญด้านเทคโนโลยีอาจเป็นความเสื่อมของคุณภาพชีวิต  เมื่ออากาศ  อาหาร ดินและน้ำเต็มไปด้วยสิ่งปนเปื้อน

เอกสารอ้างอิง
Adams, L.K., Lyon, D.Y.& Alvarez P.J.J.; Comparative eco-toxicity of nanoscale TiO2 , SiO2 and ZnO water suspension. Water Research  40, 3527-3532 (2006).

  เนื้อหาอื่นที่เกี่ยวข้อง:
นาโนเทคโนโลยี และความปลอดภัย - นาโนเทคโนโลยีกับความปลอดภัย
นาโนเทคโนโลยี และความปลอดภัย - ซิลเวอร์นาโน
นาโนเทคโนโลยี และความปลอดภัย - ไทเทเนียมไดออกไซด์
นาโนเทคโนโลยี และความปลอดภัย - จับตาสินค้านาโน
นาโนเทคโนโลยี และความปลอดภัย - นาโนเทคโนโลยีปลอดภัยหรือไม่
นาโนเทคโนโลยี และความปลอดภัย - นาโนซิงค์ออกไซด์
 
  ข้อคิดเห็น
   
ข้อคิดเห็นที่ 1:1

อธิบายดีมากครับ....เข้าใจ.....เนื้อหาเยอะเลย

โดย:  song_คร๊าบบบบ  [10 ก.ย. 2552 21:33]
 
   
ข้อคิดเห็นที่ 2:3

ปัจจุบันไม่ทราบว่ามีสถาบันวิจัย หรือนักวิจัย ที่กำลังศึกษาด้านพิษวิทยาต่อสิ่งแวดล้อมของ ZnO nanoparticles บ้างหรือเปล่าค่ะ

ดิฉันเป็น นศ.ปริญญาเอก กำลังรวบรวมงานศึกษาเกี่ยวกับผลกระทบด้านสุขภาพ และสิ่งแวดล้อม ของผลิตภัณฑ์นาโน ที่ใช้ ZnO NPs เป็นหลักค่ะ    เคยได้ฟังบรรยายของอาจารย์ในงานสัมมนานาโนเทคโนโลยี 2008 ค่ะ  มีความสนใจในเนื้อหามาก  เบื้องต้นได้อ่านเจอเอกสารวิจัยจากเจอร์นอลบ้างแล้วค่ะ  แต่เป็นของต่างประเทศทั้งหมดเลย  

ขอบคุณมากค่ะ
มัชฌิมา ทองเดชศรึ
hitortan@hotmail.com

โดย:  Machima T.  [4 ธ.ค. 2552 11:10]
 
   
ข้อคิดเห็นที่ 3:6

ผมกำละศึกษาเรื่องนี้อยู่ อธิบายเข้าใจง่ายมากเลยคับ

โดย:  คนไม่มีตังค์  [30 ต.ค. 2554 19:45]
 
   
ข้อคิดเห็นที่ 4:7

ชอบมากผมจะศึกษาหาความรู้ให้มากกว่านี้อีก

โดย:  ดาวหางๆๆ  [30 ต.ค. 2554 19:48]
 
   
ข้อคิดเห็นที่ 5:9

ข้อมูลนี้ละเอียดมากค่ะ เข้าใจง่ายค่ะ

โดย:  kanokpich chailert  [11 ธ.ค. 2554 18:38]
 
   

ขอเชิญร่วมแสดงข้อคิดเห็น